Ipinakikita ng aerial photo ang mga bahay na lubog sa tubig baha sa Tuguegarao City sa Cagayan. (Presidential Photo)
Isinisi rin ng isang peasant group ang malalang pagbaha sa Cagayan at Isabela matapos ang pananalasa ng Bagyong Ulysses sa talamak na black sand mining at illegal logging.
Bukod dito, sinabi ng Kilusang Magbubukid ng Pilipinas (KMP) na patuloy rin ang legal logging operation sa Cagayan Valley kaya hindi na umano nakapagtataka na makaranas ang rehiyon ng malalang pagbaha.
Para sa KMP, walang dapat na sisihin sa paglubong ng Cagayan at Isabela kundi ang Department of Environment and Natural Resources (DENR) na nagbibigay ng permit sa mga ganitong operasyon na may pag-apruba din mula sa lokal na pamahalaan kapalit ng malaking kita.
Sinabi ni KMP President Danilo Ramos na matagal nang ipinanawagan ng mga mangingisda ang dredging sa Cagayan River subalit hindi ito binibigyang pansin. Ngayon lamang umanong nagkaroon na ng pagbaha saka nakita ang kahalagahan nito at ipinag-utos na ng DENR ang dredging sa may 30 kilometrong Cagayan River.
Hiniling ng grupo na kasabay ng gagawing dredging ay magkaroon ng batas para sa tuluyang pagbabawal ng black sand mining at pati na rin ang legal logging.
Ang black sand mining ay itinuturing na legal basta may permit ang operayon nito. Wala pang batas na ipinagbabawal ito at ang tanging limitasyon nito sa ilalim ng Mining Act ay hindi dapat gawin ang dredging sa mga reservoirs at protective areas.
Subalit dahil sa epekto nito sa kalikasan ay naghigpit ang Mines and Geosciences Bureau sa pag-iisyu ng permit simula pa noong 2014 na nagresulta naman sa illegal na black sand mining.
Ayon nga kay Ramos, marami silang nakikitang mga Chinese vessel na nagsasagawa nito at ikinukubli ang illegal na operasyon sa dredging.
Ibinunyag pa nito na mismong mga kawani ng LGUs ang kanilang nakikitang nagbabantay sa mga Chinese vessel.
Sinasabing nasa $50 milyon o P2.6 bilyon kada buwan ang kinikita ng mga contractor sa black sand mining sa Cagayan. Ang black sand ay ginagawang stabilizer sa concrete at steel products gayundin ay ginagamit ito sa mga alahas at cosmetics manufacturing. Ang Hongkong ay isa sa bansang may malaking pangangailangan sa black sand.
Bagaman malaki ang kita sa black sand ay malaki naman ang epekto nito sa kalikasan pangunahin na sa pagkawala ng fishery resources, erosion ng lupa at pagbaha. Kaya naman sa inihaing Senate Bill 1075 ni Sen. Leila de Lima ay hinihiling nito ang total ban sa black sand mining.
Una nang ibinabala ni De Lima na ang Cagayan ay maaaring malubog sa baha sa loob ng 30 hanggang 70 taon bilang epekto ng black sand mining kung hindi ito tuluyang ihihinto.
Sa mga nakalipas na taon ay nakapagsagawa na ang Kamara at Senado ng imbestigasyon ukol sa black sand mining sa Cagayan subalit wala namang naparusahan dito.
Kaya naman ang apela ni Ramos sa liderato ni House Speaker Lord Allan Velasco na isama sa kanilang isinasagawang congressional inquiry sa dahilan ng massive flooding na naranasan sa Bagyong Ulysses ang usapin ng illegal logging, illegal mining at black sand mining.
Giit ng KMP, kung hindi isasama ang illegal na mining at logging sa imbestigasyon ng Kamara ay mababalewala lamang dahil hindi mareresolba ang ugat ng problema sa Cagayan Valley.
“Comprehensive investigation ang dapat na gawin ng Kamara, dapat matapang nilang silipin ang mga nasa likod ng illegal logging at black sand mining na syang talamak sa Cagayan, dahil ito ang syang problema at dahilan ng paglubog ng lalawigan,” pagtatapos pa ni Ramos.